هشتمین ستاره آسمان امامت و ولایت حضرت امام رضا (ع)،
نمادی از رأفت الهی است و در میان معصومین علیهم السلام امام رضا(ع) از
ویژگیهای منحصر به فردی برخوردار هستند که ایشان را در بین مسلمانان و
شیعیان به ویژه ایرانیان برجسته نموده است.
یکی
از این ویژگی ها رئوف بودن ایشان است که مظهر و نمادی از رافت الهی است که
گستره آن تمام موجودات روی زمین اعم از انسان ها، حیوانات و حتی نباتات را
دربر می گیرد که حکایات زیادی در این زمینه در منابع معتبر اهل تشیع و
تسنن نقل شده است.
دومین ویژگی آن امام همام مقام رضای ایشان است که
این مقام نیز مظهری برای حضرت حق است و مقامی است عالیرتبه که در بلندای
تمام فضایل و مناقب امام رضا(ع) خودنمایی می کند و در میان ائمه معصومین
این مقام به امام هشتم(ع) اختصاص پیدا کرده است همانطور که در زیارت نامه
ایشان می خوانیم ˈ اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلی عَلِیِّ بْنِ مُوسیَ الَّذِی
ارْتَضَیْتَهُ وَرَضیتَ بِهِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِکَ ˈ که عبارت بسیار
عجیبی است که پس از سلام به ساحت مقدس امام رضا (ع) می گوید خداوند از هر
که بخواهد راضی شود به واسطه این امام است که از او خشنود و شاد می گردد،
این جمله تصریح دارد که طریق و راه رضایت خدا، گذر از مسیر امام رضا(ع)
است.
سومین ویژگی امام هشتم(ع) همزمانی عصر حیات مبارک ایشان با
جریان نهضت علمی در جهان اسلام است که اوج آن در زمان مامون خلیفه عباسی
بود که پیامبر وی را عالم ترین خلیفه عباسیان نامیده بودند.
در این
دوران از تمام سرزمین های اسلامی و غیر اسلامی و ادیان مختلف آموزه هایی به
سرزمین اسلام سرازیر شد و در نتیجه کوله ای از شبهات و مباحث فلسفی پیچیده
در جهان اسلام پیدا شد که اگر تلاش امام رضا(ع) نبود امروز بسیاری از
معارف دینی دستخوش شبهات غیردینی شده و شاید انحراف بزرگی در اسلام به وجود
می آمد.
پیامبر اکرم (ص) در وصف این امام عزیز می فرمایند که
هشتمین جانشین من عالم آل محمد است که توانست در دوران خلیفه علم دوست
عباسی جریان نهضت علمی و ترجمه را به نفع اسلام و معارف دینی هدایت کند.
چهارمین
ویژگی امام رضا(ع) ارتباط و برقراری رابطه با علما و اندیشمندان سایر
مذاهب و ملل بود که این ویژگی در امام هشتم(ع) بروز و ظهور بیشتری نسبت به
سایر ائمه (ع) دارد و بیان این حدیث شریف که باید با آب طلا نوشته شود که
فرمود: ˈإنّ النّاسَ لَو عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لَاتَّبَعُوناˈ به این
معنا که اگر مردم زیبایی ها و جذابیت های کلام ما را متوجه می شدند همواره
از ما تبعیت می کردند.
فکر می کنم اگر این حدیث الگو و اسوه رفتاری
و معرفتی شیعیان گردد و مبلغان مذهبی، خطبا و مولفان آن را نصب العین خود
قرار دهند بسیاری از مشکلات امروز جهان اسلام از بین رفته و درگیری های
طائفه ای به نام اختلافات مذهبی رنگ می بازد.
پنجمین ویژگی امام
هشتم(ع) مناظرات تاریخی ایشان است که با متکلمان و فلاسفه دوران انجام
دادند و بر اساس قواعد تبیین شده و منطق حاکم بر معارف اسلامی همگان را به
محاجه دعوت فرمودند که در تاریخ حیات گهربار ایشان این مناظرات ثبت شده
است.
امروز ما مفتخریم که مهمان ایشان هستیم و کشور عزیز ما ایران و
مردم مومن آن تحت لوای ایشان بسیاری از مشکلات معرفتی، روحی و حتی جسمی
خود را حل شده می بینند و مطمئنیم که اگر ایشان نبودند مشکلات به مراتب
بیشتری داشتیم و کسانی که از زیارت بارگاه ملکوتی ایشان بازمی گردند روحی
آرام و دلی شاد دارند.
** استاد حوزه علمیه قم و معاون بین الملل جامعه المصطفی العالمیه
** ایرنا - قم